545. fundur stjórnar SASS
haldinn að Austurvegi 56 Selfossi
4. apríl 2019, kl. 13:00 – 16:00
Mætt: Eva Björk Harðardóttir, formaður, Ari Björn Thorarensen, Helgi Kjartansson, Grétar Erlendsson, Arna Ír Gunnarsdóttir, Friðrik Sigurbjörnsson og Lilja Einarsdóttir sem varamaður Bjarkar. Jóna Sigríður Guðmundsdóttir og Ásgerður Kristín Gylfadóttir tengdust fundinum með fjarfundabúnað. Björk Grétarsdóttir boðaði forföll. Þá sat fundinn Bjarni Guðmundsson, framkvæmdastjóri SASS, sem jafnframt ritaði fundargerð.
Á fundinn komu undir dagskrárlið tvö frá Heilbrigðisstofnun Suðurlands (HSU) Herdís Gunnarsdóttir forstjóri, Sigurð Árnason læknir og Rán Jósepsdóttir hjúkrunarfræðingur. Undir dagskrárlið þrjú kom Þorvarður Árnason, forstöðumaður rannsóknarseturs HÍ á Höfn
Formaður setti fundinn og bauð fundarmenn velkomna.
.1. Fundargerðir
Fundargerð 544. fundar undirrituð
2. Heilbrigðisstofnun Suðurlands
Herdís Gunnarsdóttir forstjóri, Sigurður Árnason læknir og Rán Jósepsdóttir hjúkrunarfræðingur kynna fjarheilbrigðisþjónustuverkefni sem nú eru í gangi hjá HSU. Annars vegar er það verkefnið sem á rætur sínar til Kirkjubæjarklausturs, varðandi samstarf hjúkrunarfræðinga og lækna í gegnum fjarbúnað á heilsugæslustöðvum í Laugarási, Rangárþingi og í Vestmannaeyjum, auk Kirkjubæjarklausturs. Hins vegar er það tilraunaverkefni með Memaxi forritið fyrir þjónustunotendur í Rangárþingi. Memaxi hjálpar þjónustunotendum til þess að hafa betri yfirsýn yfir dagsskipulagið, auðveldar samskipti og gerir þeim kleift að lifa sem sjálfstæðustu lífi. Memaxi auðveldar notendum að skipta með sér verkefnum og deila ábyrgð. Sigurður og Rán fóru yfir reynsluna af notkun búnaðarins og helstu kostina við notkun hans og hvað áskoranir þau og þjónustuþegar stæðu helst frammi fyrir. Umræður um hvort félagsþjónusta sveitarfélaganna geti þróað sína þjónustu og samnýtt Memaxi forritið sem þegar eru í notkun hjá þjónustunotendum. Formaður þakkaði fyrir áhugaverða kynningu.
3. Félagsleg þolmörk íbúa á Suðurlandi gagnvart ferðamönnum og ferðaþjónustu
Þorvarður Árnason, forstöðumaður rannsóknarseturs HÍ á Höfn kynnti niðurstöður rannsóknar um Félagsleg þolmörk íbúa á Suðurlandi gagnvart ferðamönnum og ferðaþjónustu en verkefnið er eitt af áhersluverkefnum Sóknaráætlunar Suðurlands.
Verkefnið fólst í að afla gagna hjá íbúum á Suðurlandi og kanna hver félagsleg þolmörk þeirra eru gagnvart ferðamönnum og ferðþjónustu út frá hinum ýmsu þáttum í innviðum samfélagsins í kjölfar hins stóraukna ferðamannastraums í landshlutanum. Allt Suðurland var tekið fyrir en nauðsynlegt er að vöxtur í ferðaþjónustu eigi sér stað í sátt við íbúa og samfélagið allt.
Hér á eftir má sjá samantekt á helstu niðurstöðum en heimamönnum finnst brýnustu viðfangsefnin tengjast:
- Vegakerfinu / umferðinni
- Almannaþjónustu (heilsu- og löggæslu)
- Húsnæðismálum (aðgangi að leiguhúsnæði)
- Fagmenntun og menntun millistjórnenda
- Aukin tungumálakunnátta erlends starfsfólks
- Aukið samráð við íbúa um framtíð byggðaþróunar
Verið er að leggja lokahönd á skýrsluna og hún verður tilbúin á næstu vikum. Formaður þakkaði fyrir áhugaverða kynningu.
4. Sóknaráætlun Suðurlands
a. Stefnumörkun Sóknaráætlun Suðurlands 2020 – 2024
Formaður og framkvæmdastjóri kynntu verklag við stefnumörkun Sóknaráætlun Suðurlands 2020 – 2024 og drög að samningi við Capacent um vinnu við gerð nýrrar sóknaráætlunar. Umræður. Stjórn felur framkvæmdastjóra að ganga frá samningnum.
Við mótun nýrrar sóknaráætlunar verða sjö íbúafundir haldnir um atvinnu- og menningarmál í landshlutanum. Þeir verða haldnir á eftirfarandi stöðum og dögum í apríl: Vestmannaeyjar, 4. apríl ; Höfn, 8. apríl ; Selfoss, 9. apríl ; Klaustri, 10. apríl ; Flúðir, 11. apríl ; Hvolsvöllur, 29. apríl og Vík, 30. apríl.
b. Staðfesting fyrri úthlutunar úr Uppbyggingarsjóði Suðurlands 2019
Alls bárust 107 umsóknir í fyrri úthlutun Uppbyggingarsjóðs Suðurlands 2019. Umsóknir í flokki atvinnuþróunar- og nýsköpunarverkefna voru 49 og í flokki menningarverkefna voru 58.
Stjórn SASS staðfestir úthlutun verkefnastjórnar Sóknaráætlunar Suðurlands eins og hún kemur fram í fundargerð 2. fundar verkefnastjórnar sem haldinn var 4. apríl sl. Samþykkt að veita 50 m.kr. í styrk til 74 verkefna. Í flokki atvinnuþróunar- og nýsköpunarverkefna eru 29 styrkt um samtals 24,8 m.kr. og í flokki menningarverkefna eru 45 verkefni styrkt um samtals 25,35 m.kr. Ásgerður tók ekki þátt í afgreiðslu menningarstyrkja.
Atvinnuþróunar- og nýsköpunarverkefni: |
|
|
Fjölnýting varma í dreifbýli |
Raföld ehf. |
2.000.000 |
Broddur byggir upp – áhrif inntöku |
Jorth ehf. |
1.800.000 |
Baðhús Eyrarbakka |
1765 ehf. |
1.500.000 |
Project Lucia grow light |
Lumen ehf. |
1.500.000 |
Kolefnisjöfnun með endurvinnslu á plasti |
Áslaug Hulda Jónsdóttir |
1.500.000 |
Umhverfisvænt viðgerðarmalbik |
Midbik ehf. |
1.500.000 |
Mosey – Hreinsivörur |
MOSEY ehf. |
1.400.000 |
Fjölin timburvinnsla |
Skúli Thoroddsen |
1.000.000 |
Beauty by Iceland |
Erna Hödd Pálmadóttir |
1.000.000 |
Áhrif LED lýsingar á gróðurhúsatómata |
Landbúnaðarháskóli Íslands |
1.000.000 |
Hlöðueldhúsið, þróun hugmyndar |
Hrönn Vilhelmsdóttir |
1.000.000 |
Icelandic Lava Show – þróun minjagripa |
Ragnhildur Ágústsdóttir |
1.000.000 |
Ride With Locals markaðssetning erlendis |
Ride With Locals ehf. |
800.000 |
Þróunarv. um alþjóðaflugvöll í Árborg |
Andri Björgvin Arnþórsson |
750.000 |
Endurvinnsla með vermicompost aðferð |
Sigurjón Vídalín Guðmundsson |
750.000 |
Gestafjárhús |
Gljásteinn ehf. |
600.000 |
Heimsókn í fjárhús |
Einar Kristinn Stefánsson |
600.000 |
Wappaðar leiðir í Vatnajökulsþjóðgarði |
Wapp – Walking app ehf. |
500.000 |
Kynning á manngerðum hellum á Ægissíðu |
Árni Freyr Magnússon |
500.000 |
Varðveisla og þróun ávaxtayrkja |
Ólafur Sturla Njálsson |
500.000 |
Umhverfisstjórnunark. fyrir sveitarfélög |
Elísabet Björney Lárusdóttir |
500.000 |
Uppspuni – Smáspunaverksmiðja |
Sveitakarlinn ehf. |
500.000 |
DFS TV |
Gunnar Páll Pálsson |
500.000 |
Heilsueflandi markaðssókn |
Jaqueline Cardoso da Silva |
400.000 |
Nýsköpunarverkefni í steinsteypu |
Spesían ehf. |
400.000 |
Tröllaleitin |
Ágúst Freyr Kristinsson |
400.000 |
VAX |
Sandra Grétarsdóttir |
300.000 |
Ilmurinn p.2 |
Ásthildur Þorsteinsdóttir |
300.000 |
Hugbúnaðarhúsið Hekla |
Eyþór Máni Steinarsson |
300.000 |
Menningarverkefni: |
|
|
Sumartónleikar í Skálholti 2019 |
Sumartónleikar Skálholtskirkju |
1.500.000 |
Með eld í hjarta |
Góli ehf. |
1.500.000 |
Íspinninn |
Margrét Gauja Magnúsdóttir |
1.200.000 |
Morgunskógurinn |
Gullkistan, miðstöð sköpunar ehf. |
1.000.000 |
Ferð til eldjöklanna 2. áfangi |
Halldór Ásgeirsson |
1.000.000 |
Vírdós tónlistarhátíð |
Vilhjálmur Magnússon |
1.000.000 |
Englar og menn 2019 |
Björg Þórhallsdóttir |
900.000 |
Ullarvika 2020 – South Iceland Woolweek |
Þingborg svf. |
800.000 |
Þjóðsagnavefur – Suðurland |
Kirkjubæjarstofa |
800.000 |
Eins vetra (fyrri hluti) |
Home Soil ehf. |
800.000 |
Teikning (vinnuheiti) |
Listasafn Árnesinga |
800.000 |
Norðurljósablús 2019 tónlistarhátíð |
Blús- og rokkklúbbur Hornafjarðar |
800.000 |
Smáleikhúsið |
Aron Martin de Azevedo |
750.000 |
Saga Listavinnusetur |
Hrefna Lind Lárusdóttir |
700.000 |
Menningarstarf að Kvoslæk |
Rut Ingólfsdóttir |
650.000 |
Farfuglar um suðurland |
Sigurgeir Skafti Flosason |
600.000 |
Kambur þar sem listin lifir |
María Björk Gunnarsdóttir |
500.000 |
70 ára afmælishátíð Skógasafns |
Byggðasafnið í Skógum |
500.000 |
BRIM kvikmyndahátíð |
Guðmundur Ármann Pétursson |
500.000 |
Þrettándinn – heimildarmynd |
SIGVA media ehf. |
500.000 |
Lífið í skóginum (vinnuheiti) |
Eva Bjarnadóttir |
500.000 |
Söngur og sagnir af Suðurlandi |
Hilmar Örn Agnarsson |
500.000 |
Áframhald Handverksdagur gamalla hefða |
Víkingafélag Suðurlands |
450.000 |
Tjarnarsýn |
Náttúrustofa Suðausturlands ses. |
450.000 |
Blúndur & Blásýra |
Leikfélag Vestmannaeyja |
400.000 |
Sagan gerð aðgengileg |
Héraðsskjalasafn Árnesinga |
400.000 |
Bækur og bakkelsi |
Héraðsskjalasafn Árnesinga |
400.000 |
Heimamaðurinn | Locals |
Lília Andreia Ferreira De Carvalho |
400.000 |
Lífið í skóginum (vinnuheiti) |
Elín Gunnlaugsdóttir |
400.000 |
Brassrock Lúðrasveitar Þorlákshafnar |
Lúðrasveit Þorlákshafnar |
400.000 |
Bach kantötur á Skálholtshátíð |
Jón Bjarnason |
400.000 |
Undurdjúp – tónleikaröð |
Unnur Malín Sigurðardóttir |
400.000 |
Walden – Lífið í skóginum |
Auður Hildur Hákonardóttir |
380.000 |
Tónahátíð í Flóahreppi 2019 |
Flóahreppur |
350.000 |
Argentísk tangóveisla á Friðheimum |
Jón Bjarnason |
350.000 |
Nýjir íbúar Bláskógabyggðar |
Herdís Friðriksdóttir |
300.000 |
Fuglatónleikar – Eru fuglar líka fólk? |
Bakkastofa ehf. |
300.000 |
Hálft í hvoru – Tónleikar |
Kristín Jóhannsdóttir |
300.000 |
Tekið á móti Stúlku á Konubókastofu |
Konubókastofan, félagasamtök |
250.000 |
Listasmiðja við ströndina |
Alda Rose Cartwright |
250.000 |
Umbrotatímar með Svabba Steingríms |
Sindri Ólafsson |
250.000 |
ListiVík |
Antoine Michel Brieuc Blondé |
200.000 |
Vinafélag gamla bæjarins í Múlakoti |
Björn Bjarnason |
200.000 |
Myndir á sýningur |
Jóhann Ingvi Stefánsson |
200.000 |
Furðufiskur í grennd (vinnuheiti) |
Sveitarfélagið Hornafjörður |
120.000 |
5. Önnur mál til kynningar og umræðu
a. Fundargerðir stjórna annarra landshlutasamtaka og sambandsins
Lagðar fram til kynningar, fundargerð 318. fundar stjórnar Eyþings, 468. funda stjórnar SSH, 42. fundar stjórnar SSNV, 144. fundur stjórnar SSV, 869. fundar sambandsins og 51. fundar stýrihóps um byggðamál.
b. „Landfræðilegt og efnahagslegt litróf landbúnaðar á Íslandi“
Framhaldsumræður um skýrslu Vífils Karlsson, ráðgjafi hjá SSV, sem tekin var saman um stöðu landbúnaðar. Verði ný framkomið frumvarp til laga um breytingu á lögum nr. 25/1993 um dýrasjúkdóma og varnir gegn þeim, lögum nr. 93/1995 um matvæli og lögum nr. 22/1994 um eftirlit með fóðri, áburði og sáðvöru að lögum verður innflutningur heimilaður á ófrystu kjöti.
Stjórn SASS verkur sérstaka athygli á efnahagslegu mikilvægi landbúnaðar á Suðurlandi og að bein og óbein áhrif hans í landshlutanum eru samfélaginu afar mikilvæg auk þess sem landbúnaður hefur líka mikil áhrif á vöxt og viðgang annarra atvinnugreina. Verði frumvarpið að lögum er miklvægt að landbúnaðarvörur verði merktar upprunalandi með tryggum hætti og að sömu kröfur og gildi við framleiðslu innlendra landbúnaðarvara og þeirrar innfluttu, t.d. varðandi aðbúnað og lyfjagjöf. Í ljósi mikillar umræðu um neikvæð áhrif innflutnings á ófrystu kjöti á búfénað og lýðheilsu er mikilvægt að þau séu metin út frá fyrirliggjandi gögnum. Einnig er mikilvægt að viðhalda varnarlínum þannig að hægt verði að vernda ákveðin svæði ef upp koma sjúkdómar.
c. 50 ára afmæli SASS
Formaður kynnti málið en stofnfundur SASS var haldinn 12. apríl 1969 eða fyrir 50. árum síðan. Á ársþingi samtakanna í október sl. var ákveðið að minnast afmælisársins með því að fara í áhersluverkefni um forvarnir gegn vímuefnum. Umræðu frestað til næsta fundar.
d. Almenningssamgöngur
Framkvæmdastjóri kynnti frumhugmyndir um að landshlutasamtökin og Vegagerðin stofnuðu með sér félag um rekstur almenningssamgangna. Vilji ráðuneytis samgöngu- og sveitarstjórnarmála er að eitt félag tryggi framgang almenningssamgangna um land allt.
e. Fundur formanna og framkvæmdastjóra landshlutasamtakanna
Formaður sagði frá fundi formanna og framkvæmdastjóra landshlutasamtakanna sem fram fór á Grand hótel 28. mars sl. Samband íslenskra sveitarfélaga mun boða til aukalandsþings í haust.
f. Staða vinnu starfshóps um stöðu og hlutverk landshlutasamtaka
Ásgerður kynnti vinnu starfshópsins og þær sviðsmyndir sem nú liggja fyrir. Framundan er forgreining á stöðunni og í framhaldi verða haldnir samráðsfundir með m.a. stjórnum landshlutasamtakanna, kjörnum fulltrúum í sveitarstjórnum og starfsmönnum landshlutasamtakanna. Starfshópurinn gerir ráð fyrir að skila tillögum til ráðherra í haust.
g. Áform um skerðingu á framlögum úr Jöfnunarsjóði
Stjórn Samtaka sunnlenskra sveitarfélaga (SASS) mótmælir harðlega þeim áformum ríkisstjórnarinnar að skerða framlög til Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga um rösklega 3,3 ma.kr. á árunum 2020 og 2021. Skerðingin kemur harðast niður á útgjaldajöfnunarframlögum, en þau renna einkum til sveitarfélaga á landsbyggðinni sem hafa mörg hver veikan fjárhag. Skerðingin kemur einnig niður á framlögum til þjónustu við fatlað fólk og getur falið í sér að draga verði úr þeirri þjónustu.
Áætlað tekjutap sveitarfélaga á Suðurlandi af framlögum til útgjaldajöfnunar og vegna fasteignaskatts er um 505 m.kr. og vegna málefna fatlaðra 29 m.kr. Framlög til málefna fatlaðra hafa ekki staðið undir rekstrarkostnaði og bætir þetta ekki stöðu þess málaflokks.
Árið 2015 voru samþykktar leiðréttingar á framlögum til málefna fatlaðra sem námu um 1,5 ma.kr. Sú niðurstaða var samkomulag sem byggði á löngu og ítarlegu samráðsferli milli ríkis og sveitarfélaga. Að þurrka nánast út með einu pennastriki þann árangur sem þá náðist er í hróplegu ósamræmi við það samstarf við ríkið sem Samband íslenskra sveitarfélaga hefur lagt mikla vinnu í að styrkja á liðnum áratug.
Einhliða ákvörðun ríkisvaldsins af þessu tagi er í andstöðu við það formlega samráðsferli ríkis og sveitarfélaga sem hefur þróast á undanförnum árum og fela áform þessi í sér algeran trúnaðarbrest gagnvart sveitarfélögunum í landinu. Ekki getur með nokkrum hætti talist eðlilegt að áhersla á að bæta afkomu ríkissjóðs skili sér í skerðingum á tekjum sveitarfélaganna, sem standa undir mjög stórum hluta almannaþjónustu í landinu.
Stjórn SASS krefst þess að áform um skerðingu tekna Jöfnunarsjóðs verði afturkölluð þegar í stað.
Næsti fundur stjórnar verður fimmtdaginn 16. maí nk.
Fundi slitið kl. 16:00.
Eva Björk Harðardóttir
Jóna Sigríður Guðmundsdóttir
Arna Ír Gunnarsdóttir
Lilja Einarsdóttir
Helgi Kjartansson
Grétar Erlendsson
Ásgerður Kristín Gylfadóttir
Ari Björn Thorarensen
Friðrik Sigurbjörnsson